NEW YORK -- Một tượng Phật khổng lồ sẽ xây giữa thành phố New York, tại Công viên Hight Line, theo bản tin của phóng viên Maximilano Duron trên báo Art News hôm 18/12/2025 nhan đề "Tuan Andrew Nguyen Selected for Next High Line Plinth Commission" (Tuan Andrew Nguyen được Ủy Ban Công Trình Công Viên High Line Plinth chọn cho dự án tác phẩm điêu khắc tiếp theo). Trong Công viên Hight Line có một nơi gọi là công viên cộng cộng High Line Plinth, và là nơi điêu khắc gia Tuan Andrew Nguyen sẽ thực hiện dự án tượng Phật.

High Line là một công viên công cộng trên cao độc đáo dài 1,45 dặm ở Manhattan, thành phố New York, được xây dựng trên tuyến đường sắt vận chuyển hàng hóa lịch sử đã được chuyển mục đích sử dụng ở phía Tây, trải dài từ khu Meatpacking District (đường Gansevoort) qua Chelsea đến Hudson Yards (đường 34). Đây là một "khu vườn trên không", với nhiều khu vườn, các tác phẩm nghệ thuật sắp đặt, tầm nhìn tuyệt đẹp ra thành phố, các quầy bán đồ ăn và những kiến ​​trúc nổi bật, biến một cấu trúc công nghiệp cũ thành một không gian xanh được yêu thích.

Bản tin cho biết rằng Công viên High Line ở New York đã chọn nghệ sĩ Tuan Andrew Nguyen để thực hiện tác phẩm điêu khắc tiếp theo, dự kiến ​​sẽ ra mắt vào mùa xuân năm sau.

Với tựa đề "The Light That Shines Through the Universe" ("Ánh sáng chiếu xuyên vũ trụ"), tác phẩm này sẽ là phiên bản tái tạo của một trong hai tượng Phật Bamiyan từng đứng trên vách đá ở miền trung Afghanistan. Được xây dựng từ thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên, tượng Phật Bamiyan ở Afghanistan thường được coi là biểu tượng của sự giao thoa văn hóa dọc theo Con đường Tơ lụa.

Hai bàn tay của tượng Phật Bamiyan đã bị mất từ ​​nhiều thế kỷ trước do các làn sóng phá hoại tượng thần. Tượng đã bị Taliban phá hủy hoàn toàn vào tháng 3 năm 2001, tức là 25 năm trước khi tác phẩm này được dựng lại ở New York. Tất cả những gì còn lại của tượng Phật nơi Afghanistan là những hốc đá nơi các tượng từng đứng từ vách núi, hiện nay là Di sản Thế giới của UNESCO.

Nguyen sẽ không sao chép chính xác tượng Phật, mà sẽ tạo ra "một tiếng vọng, nhằm gợi nhớ đến những báu vật văn hóa đã mất", theo một thông cáo báo chí. Nguyen cũng sẽ thay thế những bàn tay đã mất bằng những bàn tay được làm từ vỏ đạn pháo bằng đồng nấu chảy. Bức tượng bằng đá sa thạch (sandstone) cao 27 feet này có tên gọi lấy từ biệt danh địa phương của tượng Phật Bamiyan: Salsal, có nghĩa là "ánh sáng chiếu xuyên vũ trụ".

“Tác phẩm "Ánh sáng chiếu xuyên vũ trụ" của Tuan Andrew Nguyen là một tượng đài đúng thời điểm cho không gian công cộng của chúng ta,” theo lời Cecilia Alemani, giám đốc và là người phụ trách chính của High Line Art, cho biết trong một tuyên bố. “Tượng sẽ đứng đó như một điểm đối lập mạnh mẽ và đầy chất thơ với chủ nghĩa cực đoan và sự phá hoại tượng thần mà chúng ta vẫn tiếp tục chứng kiến ​​trên toàn cầu. Bằng cách hồi sinh ký ức về tượng Phật Bamiyan đã mất, "Ánh sáng chiếu xuyên vũ trụ" nhắc nhở chúng ta rằng những báu vật văn hóa – và lịch sử chung – có thể vượt qua sự phá hủy vật chất.”

Báo Art News ghi rằng Tuan Andrew Nguyen, hiện đang sống và làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh (tên cũ: TP Sài Gòn), Việt Nam, nổi tiếng với nhiều tác phẩm đa dạng, từ điêu khắc đến video. Tác phẩm của ông thường đề cập đến ký ức và sự mất mát văn hóa, thường liên quan đến những người và khu vực bị ảnh hưởng bởi chiến tranh, đặc biệt là Việt Nam. Các tác phẩm điện ảnh của ông nổi tiếng với việc kết hợp thực tế và hư cấu để định hướng lại và xem xét lại những lịch sử thống trị và di sản của chủ nghĩa thực dân.

Một tác phẩm điện ảnh gần đây, "The Unburied Sounds of a Troubled Horizon" ("Những âm thanh chưa bị chôn vùi của một chân trời đầy biến động") (Phim do Tuan Andrew Nguyen đạo diễn, dài 60 phút, chiếu năm 2022), cũng đề cập đến những mối quan tâm tương tự như "Ánh sáng chiếu xuyên vũ trụ". Bộ phim đó kể về câu chuyện của một người mẹ và con gái điều hành một cửa hàng phế liệu ở vùng duyên hải miền Trung Việt Nam. Họ sống dựa vào việc thu gom các vật liệu từ bom mìn chưa nổ (UXO) vẫn còn sót lại trong khu vực. Cô con gái, Nguyệt, cũng tạo ra những tác phẩm điêu khắc di động từ những mảnh vụn này, gợi nhớ đến tác phẩm của Alexander Calder. Là một phần của dự án lớn hơn, Nguyễn đã tạo ra một số tác phẩm điêu khắc di động lấy cảm hứng từ Calder từ bom mìn chưa nổ và vỏ đạn pháo bằng đồng đã được nấu chảy.

“Tác phẩm [tượng Phật] điêu khắc này là một lời nhắc nhở cao 27 feet (8.22 mét), khẳng định rằng ký ức tập thể và nhân loại chung của chúng ta vẫn là liều thuốc giải độc bền vững nhất chống lại những kẻ tìm cách phá vỡ và làm tan rã tinh thần con người,” Alan van Capelle, giám đốc điều hành của Friends of the High Line, cho biết trong một tuyên bố. “Những gì đã xảy ra với các tượng Phật Bamiyan không phải là duy nhất và đặc biệt có ý nghĩa đối với nhiều người trên khắp đất nước này ngày nay, những người đang đối mặt với nỗi sợ hãi thực sự về sự xóa bỏ và đàn áp văn hóa. Một tác phẩm có tầm vóc như vậy cần một nền tảng có tầm vóc tương đương, và tôi hy vọng sự ra mắt của nó trên bệ đỡ sẽ mang đến cho mọi người một không gian mạnh mẽ để kết nối và tìm thấy sức mạnh trong thời điểm này.” (Bản tin do Nguyên Giác Phan Tấn Hải dịch, và thêm các ghi chú)

PHOTO:

Từ báo Art News.